Tới sáng luôn, theo tin HK, như dân gian nói, trắng dờ con mắt. Nhưng mấy tin nhắn inbox vẫn tới: chị còn thiếu địa chỉ bán gao ST 24, ST25 với lại phân tích về vụ “Ngon nhất thế giới”. Thôi thì tiếp tục thức gửi tới các bạn theo yêu cầu (trọn bài đã gửi Thời báo KT SG, đây là trích). Địa chỉ mua gạo ở cuối bài.

Giấy Xác Nhận Đại lý bán gạo TS25
NỖI NIỀM CỦA ÔNG CHỦ GẠO “NGON NHẤT THẾ GIỚI”
Từ khi có tin gạo ST24 và ST25 được công nhận ngon nhất thế giới, người tiêu dùng ùn ùn tìm mua. Chỉ riêng tại ở Công ty Phương Nam đường Lê Văn Sỹ (Quận 3) và Phiên chợ Xanh tử tế, có chừng 60 gian hàng thôi và chỉ có 1 gian bán gạo ST mà chỉ buổi sáng thứ bảy đã bán được 1 tấn 2. Hàng không đủ cung.
Còn anh Cua, ảnh vui tới đâu và lo lắng gì? Thiệt tình thấy ảnh…tiếp tục lo.
Nỗi lo nhiều năm nay của anh Cua là quản lý giống và chống hàng giả. Ngay tại tỉnh Sóc Trăng, nơi làm ra giống và trồng ra luôn gạo ST 24, ST25 thì chính quyền cũng không quan tâm bắt hàng giả. Ở Thị Xã Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng, bắt quả tang giống lúa giả nhưng xử không được vì quan chức địa phương…lơ. Theo Chị Hương và TS Trần Tấn Phương, là 2 đồng nghiệp trong nhóm nghiên cứu ra giống ST 24, ST25 thì hiện nay, nhiều cửa hàng bán giống ST trong cửa hàng vật tư nông nghiệp, ghi ghi ” lúa lương thực và thời gian sinh trưởng…” . Cơ quan chức năng biết giống giả nhưng họ không làm gì.
Theo anh Cua, nhà nước chỉ cần làm cho hết trách nhiệm trong 4 việc sau đây:
1/ Đặt tên giống, đưa bộ giống xây dựng thương hiệu vô danh mục,
2/ Quy vùng chỉ dẫn địa lý,
3/Tiêu chuẩn độ thuần,
4/Kiểm soát thị trường giống, là ra lộ trình xây dựng thương hiệu.
Thái Lan làm như vậy và cứ đầy đủ tiêu chuẩn sẽ được in dòng chữ thương hiệu quốc gia Việt Nam. Trong khi đó, ta lo vẽ logo nhưng không xác định rõ giống nào, lúc thì RVT, Jasmine 85, Nàng Hoa…
Tới ngày 1/1/2020 Luật Cây trồng mới có hiệu lực. Bây giờ anh Cua chỉ dựa vào quy chuẩn công bố hợp quy ( gồm: Giấy phép kinh doanh , xem giống có tên trong danh mục? Có quyền Sở hữu trí tuệ không? Kết quả kiểm định hạt giống) để tự bảo vệ. Trong khi đó, lẽ ra nhà nước chỉ cần vận dụng luật Sở hữu trí tuệ là sẽ xử được hàng giả.
Tâm tư của ông chủ ST 24, ST 25
Nỗi niềm ông chủ giống ST 24, ST25? Thực ra, từ khi đưa giống ST 24 ra thị trường tới giờ, anh Cua vẫn lỗ và tiếp tục lỗ vì giống thật của anh không bán được bao nhiêu ( bị làm giả quá nhiều). Anh phải bỏ giống qua trồng lúa tức làm lương thực (mỗi năm chừng 1200 tấn).
Mỗi kg lúa giống chuyển qua lương thực thì bị lỗ 4.500 đ/kg. Muốn không lỗ nữa, cứ giảm quy mô sản xuất. Nhưng rồi anh ấy nghĩ, không phải mình trồng nhiều, làm lớn vì ham lời, nhưng tại sao giống lúa được quốc tế công nhận, quốc gia công nhận mà mình không làm? Vậy nhân cơ hội được tế giới công nhận, anh Cua muốn khuấy động vấn đề kiểm soát chất lượng. Việt nam chỉ có thể xây dựng thương hiệu gạo khi nào kiểm soát được chất lượng hạt giống. Mà cả các sản phẩm khác cũng đều phải vậy, đúng không?
Không kiểm soát được đâu là giống lúa thật thì sẽ tiêu diệt dần gạo ST và không đấy lùi được hàng giả thì rồi sẽ toàn kẻ bất lương hưởng lợi, người tiêu dùng bị lừa, nhà sản xuật thiệt thòi.
Hiện nay có những công ty lúa gạo là đối tác tốt giúp anh Cua mở rộng sản xuất từ mua giống của anh như Tấn Vương, Cỏ May. Một chuỗi siêu thị Thái, sau vụ ST 24, ST25 được công nhận, đã hỏi mua với khối lượng lớn để phân phối…toàn cầu.
Nông dân Việt, thấy gạo ST 24, ST25 bán được, sẽ lấy lúa thịt làm giống, hay giống giả (giống không rõ nguồn, đúng chuẩn) thì gao mang tên này sẽ bị giảm chất lượng, độ thuần, rồi thoái hóa khiến phải dùng thuốc chống sâu bệnh, dẫn tới gao bị dư lương, mất an toàn, năng suất thấp.
Năng lực lõi và đam mê của anh Cua là lo đủ nguồn cung giống cho các đối tác và được tiếp tục làm công tác nghiên cứu để có nguồn giống thuần, có thêm nhiều dòng lúa ST 28, 29, 30 tới ST 100 vì mỗi năm anh có thêm hàng trăm tổ hợp lai, đủ vật liệu di truyền để lai tạo tiếp nhiều giống tối ưu. Kế đó là tổ chức trồng ở địa phương ( khoảng 10.000 ha hay hơn chút ít) để giảm lỗ khi sản xuất giống nhưng sức khỏe anh ấy cũng không cho phép.
Làm ra giống lúa ngon nhất thế giới mà toàn thua lỗ, nói khó tin phải không? Nhưng đó là sự thật khi người làm ăn thực thà phải sống giữa “thiên đường hàng giả”. Bài này là anh bạn mình, nhà báo HOÀNG TUYÊN ghi lại tâm tình mới nhất của anh Cua đó.
Xem ra, trách nhiệm nặng nề của danh hiệu “Gạo ngon nhất thế giới” là đặt ra nhiều vấn đề cốt lõi, thay đổi tư duy và chủ trương trong sản xuất lúa gạo (giảm đến bỏ kiểu chỉ chạy theo số lương, bất chấp chất lượng) và thay đổi cả cách điều hành để có được sản phẩm có chất lượng, có tiêu chuẩn, trước khi đạt đỉnh “ngon nhất thế giới” thực sự như mới đây.
Sau đây là các địa chỉ bán gạo ST24, ST25
Địa chỉ bán gạo TS 24, TS 25 TP.HCM
– Công ty Phương Nam: 453/86 Lê Văn Sỹ, P12, Q.3 – ĐT: 0902 58 1717
– Phiên chợ Xanh tử tế, 135 Pasteur Q3, mỗi 2 ngày cuối tuần
Nguồn: Facebook Vũ Kim Hạnh
Chủ Tịch Hiệp Hội Hàng Việt Nam Chất Lượng Cao