Từ rất lâu trong dân gian, người dân đã biết cách tận dụng các loài cây cỏ, dược liệu có sẵn trong thiên nhiên để sử dụng. Bằng kiến thức phong phú các lương y đã sáng tạo nên những bài thuốc có công dụng chữa trị bệnh và hồi phục sức khoẻ.
Trái nhàu là một trong những loài thuốc được nhiều người biết đến.
Tuy nhiên trái nhàu khô là gì thì vẫn còn là sự thắc mắc của nhiều người. Bài viết hôm nay chúng tôi sẽ giới thiệu rõ hơn cho các bạn về khái niệm trái nhàu khô lẫn các công dụng và cách dùng của chúng!
Trái nhàu khô là gì?
Trái nhàu khô là sản phẩm được tạo ra từ việc sấy hoặc phơi khô trái nhàu tươi. Trái nhàu còn được biết đến với các tên gọi khác như noni, nhàu núi, hay trái ngao.
Theo các nghiên cứu khoa học tại Việt Nam, trái nhàu khô chứa hoạt chất proxeronine với hàm lượng gấp 40 lần so với quả dứa. Hoạt chất này có khả năng kết hợp với một số enzym nội bào, giúp tế bào tự sửa chữa và tái sinh một cách kỳ diệu.
Cây nhàu, có tên khoa học là Morinda citrifolia, thuộc họ cà phê, thường mọc ở các vùng ẩm thấp dọc theo bờ sông, kênh, mương, và rạch tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long.
Cây nhàu có thể cao từ 6 đến 8 mét, lá mọc đối xứng và có hình bầu dục. Trái nhàu khi còn non có màu xanh, khi chín chuyển sang màu trắng hồng. Trái nhàu thường được thu hái, phơi khô và sử dụng để làm thuốc.
Trái nhàu có vị chát và mùi khá khó chịu, thường thấy ở các vùng nhiệt đới và ôn đới. Quả này thường mọc dọc theo bờ sông, bờ suối, ao hồ, mương rạch và các khu vực ẩm thấp, đặc biệt phổ biến ở các tỉnh miền Nam và một số tỉnh miền Trung
Khi chín, quả chuyển sang màu trắng hoặc vàng nhạt, mềm, mọng nước và dễ bị bã. Mùi của quả nồng hơi khai, để lâu ngoài không khí thì chuyển thành màu nâu đen. Khi phơi khô, lát cắt quả có hình tròn hoặc bầu dục, màu nâu đen, thể chất dai, cứng và khó bẻ.
(Ảnh: Trái nhàu phơi khô)
Đây là một loại quả giàu dinh dưỡng và có nhiều công dụng dược lý, là món quà quý giá từ thiên nhiên. Trái nhàu khô cực kỳ hữu ích cho những người mắc các bệnh phong tê thấp, gout hay loãng xương, giúp cải thiện tinh thần, đem lại cảm giác lạc quan và xua tan mệt mỏi.
Điểm nổi bật của trái nhàu khô là khả năng bảo quản lâu dài mà vẫn giữ nguyên giá trị dinh dưỡng của trái nhàu tươi.
Giá trị dinh dưỡng của trái nhàu khô
Quả nhàu dù khi phơi khô vẫn còn giữ nguyên được những dưỡng chất có trong quả nhàu tươi.
Trong quả nhàu có chứa rất nhiều dưỡng chất tốt như các alkaloids, glucozit anthraquinonie, sterol, proxeronine, … và một số dưỡng chất có lợi khác. Các vitamin nhóm B, nhóm C cùng các hoạt chất như canxi, axit linoleic, magiê, kali, protein,… góp phần làm nên sự đa dạng về dinh dưỡng trong trái nhàu khô, tổng hợp thành các tác dụng dược lý như:
Giảm đau: Giảm thiểu các cơn đau nhức mỏi do hoạt động nhiều, tuổi cao…
Loại bỏ độc tố: Tăng khả năng hấp thụ vitamin, thảo dược và khoáng chất. Có khả năng chống oxy hóa cao giúp ngăn chặn sự hủy hoại những gốc tự do.
Nhuận tràng: Giúp nhuận tràng lâu và nhẹ nhàng, đi tiểu êm.
Ngoài ra, theo Y học dân gian, củ nhàu khô có vị hăng nồng và tính mát. Cả củ nhàu phơi khô và trái nhàu tươi đều được coi là vị thuốc hiệu quả cho nhiều loại bệnh. Trái nhàu có công dụng trong việc phòng ngừa và điều trị cao huyết áp, băng huyết, nhuận tràng, đau lưng, nhức mỏi, bệnh tiểu đường, và mụn nhọt.
Theo tài liệu Đông y, trái nhàu có vị chát. Tác dụng chính giúp nhuận tràng, lợi tiểu, hoạt huyết, điều kinh. Theo đó, trái nhàu phơi khô thường được dùng để hỗ trợ điều trị các bệnh như:
Táo bón.
Tiểu tiện khó.
Điều hòa kinh nguyệt ở phụ nữ.
Hạ sốt.
Chữa đau mỏi lưng do thoái hóa ở cột sống, lệch đĩa đệm.
Trị ho…
Nền y học hiện đại cũng đã chứng minh trái nhàu phơi khô là dược liệu có lợi ích rất tuyệt vời đối với sức khỏe.
Hỗ trợ tiêu hóa
Trái nhàu giúp cải thiện hệ tiêu hóa, lợi tiểu và nhuận trường, hỗ trợ điều trị các vấn đề liên quan đến rối loạn tiêu hóa. Nó cũng có tác dụng chữa táo bón và làm co giãn cơ trơn.
Giảm đau nhức
Trái nhàu có khả năng giảm đau nhức, bao gồm các tình trạng phong tê thấp và đau nửa đầu.
Hỗ trợ điều trị ung thư
Trái nhàu giúp tăng cường sức đề kháng và hạn chế sự phát triển của các khối u, làm cho nó trở thành lựa chọn hữu ích cho bệnh nhân đang điều trị bằng xạ trị.
Ổn định huyết áp
Trái nhàu có tác dụng giảm huyết áp, hỗ trợ lưu thông mạch máu và điều hòa huyết áp.
Cách làm trái nhàu khô
Theo kinh nghiệm dân gian thì thời gian sinh trưởng của trái nhàu phải ít nhất 12 tháng mới có thể thu hoạch được. Người dân thường thu hoạch quả nhàu già, trái nhàu thường có màu trắng hoặc vàng nhạt, có mắt căng mọc để tạo ra trái nhàu khô.
Cách làm trái nhàu khô đơn giản như sau:
Bước 1: Rửa sạch trái nhàu và để cho ráo nước.
Bước 2:Cắt quả nhàu thành từng miếng lớn (thường là cắt đôi theo chiều dọc).
Bước 3: Rải trái nhàu đã được sơ chế vào một cái mâm (hoặc nong nia) rồi đem phơi ngoài nắng trực tiếp hoặc sấy khô. Thông thường sau 3 – 4 nắng quả nhàu sẽ khô hoàn toàn.
Quả sẽ chuyển sang màu đen, cứng, xù xì, mặt trong màu vàng hoặc nâu, thấy rõ hạt. Trái nhàu khô được bảo quản trong túi ni lông hoặc trong hộp kín, để nơi mát mẻ, khô ráo, tránh nguồn nước.
Hướng dẫn cách dùng trái nhàu khô
Có rất nhiều cách chế biến trái nhàu theo kinh nghiệm dân gian đem lại hiệu quả tuyệt vời. Dưới đây là ba cách chế biến nhàu khô phổ biến gồm đun nước uống, ngâm rượu
Pha nước uống như trà
Đây là một phương pháp đơn giản, bạn có thể thay trà hàng ngày bằng nước uống này, vừa có tác dụng chữa bệnh vừa tốt cho sức khỏe.
Hãy chuẩn bị quả nhàu tươi, sau đó phơi khô và bảo quản để dùng dần. Nếu không, bạn có thể mua trái nhàu khô có sẵn trên thị trường.
Mỗi lần đun nước uống, lấy 3 – 4 quả khô rửa sạch để loại bỏ bụi bẩn còn sót lại sau khi phơi khô. Bẻ nhỏ quả khô, đun sôi khoảng 100ml nước rồi thả quả nhàu vào, nấu sôi trong 15 phút để dược tính có lợi tiết ra hết vào nước. Để nguội khoảng 10-15 phút, sau đó chắt lấy nước và dùng thay thế một phần nước lọc và trà trong ngày.
Để dễ uống hơn, bạn có thể thêm một xíu đường hoặc một xíu muối hoặc pha loãng. Khi uống, trà hãm từ trái nhàu khô có mùi thơm ngọt dịu, vị hơi chua nhẹ,
Ngâm rượu trái nhàu khô
Cách ngâm rượu trái nhàu rất đơn giản, chỉ cần khoảng 1 tháng ngâm là có thể sử dụng được.
Chuẩn bị 4-5 quả nhàu đã phơi khô, khoảng 2 lít rượu nếp trắng (trên 40 độ) và một bình thủy tinh để ngâm rượu. Rửa sạch quả nhàu, để ráo nước, sau đó tráng qua bằng một ít rượu nhẹ. Tiếp theo, cho hết quả nhàu vào bình và đổ rượu vào, đảm bảo rượu ngập qua trái nhàu. Đậy kín nắp bình và để ở nơi khô ráo, sau khoảng một tháng là có thể dùng được.
Mỗi ngày chỉ nên uống 1-2 chén nhỏ trong bữa ăn. Không nên lạm dụng uống quá nhiều vì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần của người dùng.
(Ảnh: Hướng dẫn cách ngâm rượu trái nhàu tại nhà)
Những bài thuốc dân gian từ trái nhàu khô
Bài thuốc về xương khớp
Để chữa các bệnh xương khớp, đau khớp, chấn thương dẫn đến đau lưng, nhức mỏi xương khớp bạn có thể dùng rượu ngâm từ trái nhàu khô. Ngoài ra, loại rượu thuốc này còn rất tốt cho bệnh nhân bị bệnh xương khớp, có thể sử dụng hàng ngày.
Chuẩn bị nguyên liệu: 300g dược liệu quả nhàu khô và rượu trắng.
Hướng dẫn cách làm: Đem 300g dược liệu rửa sạch rồi ngâm với 2 lít rượu 30 – 40 độ, ngâm trong vòng 2 tuần là có thể dùng được.
Hướng dẫn cách sử dụng: Mỗi lần uống khoảng 30 – 40ml, sử dụng 2 lần/ngày, không nên sử dụng quá nhiều để tránh ảnh hưởng đến cơ quan nội tạng khác trong cơ thể.
(Ảnh: Trái nhàu khô giúp chữa trị bệnh gì)
Bài thuốc cho phụ nữ
Phụ nữ bị cao huyết áp, rối loạn kinh nguyệt hay bị đau bụng kinh có thể dùng bài thuốc dưới đây.
Chuẩn bị nguyên liệu:
Ích mẫu 20g
Hương phụ (củ gấu) tẩm giấm sao 12g
Trái nhàu khô 20g
Cam thảo dây 6g
Hướng dẫn cách làm và sử dụng
Rửa sạch tất cả dược liệu và sắc với khoảng 600ml nước, thu về khoảng 300ml rồi chia thành 2 – 3 lần uống/ngày.
Sắc mỗi ngày 1 thang và uống hết trong ngày cho đến khi khỏi hoàn toàn.
Bài thuốc hỗ trợ suy nhược thần kinh, khó ngủ
Dược liệu này kết hợp với các vị thuốc khác tác động rất tốt đến hệ thần kinh, có thể dùng để chữa bệnh suy nhược thần kinh, mất ngủ, khó ngủ, cao huyết áp.
Chuẩn bị nguyên liệu
Thảo quyết minh (hạt muồng) sao thơm 12g
Gừng củ 3 lát
Trái nhàu khô 24g
Vỏ bưởi 6g
Thổ phục linh 8g
Rau má 8g
Hướng dẫn cách sử dụng
Cho tất cả các vị thuốc vào ấm, thêm 0.5l nước vào sắc kỹ cho đến khi còn một nửa là được.
Mỗi lần dùng 125ml, uống 2 lần/ngày, dùng khi thuốc còn nóng
Bài thuốc trị mụn cóc, làm đẹp da
Bột nhàu khô không chỉ có thể dùng làm thuốc mà còn có thể làm mặt nạ dưỡng da, trị mụn.
Kết hợp bột nhàu khô với nước và các thành phần có tác dụng trị mụn khác như mật ong, sữa chua không đường, tinh bột nghệ,… rồi trộn thành hỗn hợp.
Đắp trực tiếp lên vùng da bị mụn và băng kín lại. Mỗi ngày thực hiện 1 lần, sau khoảng 1 tuần thì mụn cóc sẽ nổi lên, mụn sẽ được loại bỏ mà không lo thâm hoặc mụn tái phát
Những lưu ý khi sử dụng trái nhàu khô
Theo các chuyên gia về sức khoẻ thì khi dùng quả nhàu khô để chữa bệnh hay dùng trong cuộc sống hàng ngày cần phải chú ý những điều dưới đây để an toàn và hiệu quả. Cụ thể như sau:
Cần phải chú trọng liều lượng sử dụng để tránh ảnh hưởng sức khoẻ. Những người khỏe và trẻ tuổi nên uống mỗi ngày khoảng 30ml nước thuốc từ trái nhàu khô. Đối với người lớn tuổi hơn, uống 60ml mỗi ngày, chia làm 2 lần/ngày, uống vào buổi sáng và cuối chiều.
Nếu bắt đầu chữa bệnh bằng nước sắc từ trái nhàu khô, tháng đầu tiên nên uống khoảng 160ml/ngày, sau đó điều chỉnh liều lượng theo tùy tình trạng.
Người bị chấn thương đột ngột hoặc bị giải phẫu nên uống 180-240ml/ngày, về sau uống đều đặn từ 90-120ml/ngày.
Những người mắc những bệnh nguy hiểm như ung thư, tiểu đường thì nên uống thường xuyên từ 180-240ml/ngày.
Đối với những trường hợp gặp bệnh nguy hiểm đến tính mạng, nên uống từ 480-600ml/ngày, chia thành từng phần nhỏ uống theo giờ.
Không dùng dược liệu cho người mắc huyết áp thấp. Nên hỏi ý kiến bác sĩ nếu đang sử dụng các loại thuốc hạ huyết áp.
Trái nhàu khô có tác dụng thông kinh hoạt huyết vì thế KHÔNG sử dụng cho phụ nữ đang mang thai.
Thận trọng khi dùng các bài thuốc và nước ép nhàu cho bệnh nhân bị viêm thận.
Mua nhàu khô ở đâu ?
Vì nhu cầu sử dụng loại dược liệu này ngày càng tăng, nên tình trạng hàng kém chất lượng, hàng nhái cũng diễn biến vô cùng phức tạp. Do đó bạn đọc nên tìm hiểu kỹ địa chỉ mua uy tín, tránh trường hợp “tiền mất tật mang”.
Khách hàng có thể tìm đến nongsansachphuongnam, được trồng theo phương pháp hữu cơ tại Dự Án TRỒNG CÂY NHÀU SẠCH tại ấp Bình Thọ 2, xã Bình Phục Nhứt, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang. Sau khi chín, những quả nhàu được thái lát và phơi khô bằng nắng tự nhiên, đảm bảo đầy đủ dưỡng chất từ quả nhàu cũng như đảm bảo an toàn vệ sinh, uy tín đến người sử dụng.
Ảnh: Bảng vẽ qui hoạch trồng cây nhàu tập trung tại Huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang (hình phân phối)
Ảnh: Bảng vẽ qui hoạch trồng cây nhàu tập trung tại Huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang (hình mặt cắt).
Hiện tại, khu trồng nhàu tập trung tại Ấp Bình Thọ 2, xã Bình Phục Nhứt, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang đã hoàn thiện từng bước, cây nhàu đã bắt đầu cho trái.
Ảnh: Khu trồng cây nhàu tập trung làm nguyên liệu tại xã Bình Phục Nhứt, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang
Ảnh: Nguồn nguyên liệu chuyên cung cấp trái nhàu tươi nhàu khô chất lượng số lượng lớn để xuất khẩu tại xã Bình Phục Nhứt huyện Chợ Gạo tỉnh Tiền Giang
CUNG CẤP NGUYÊN LIỆU TRÁI NHÀU TƯƠI – TRÁI NHÀU KHÔ
Địa chỉ: Số 116 đường, ấp Bình Ninh, Bình Phục Nhứt, Chợ Gạo, Tiền Giang
